مهارت تصمیم گیری

مهارت تصمیم گیری: مردی زیر باران از دهکده کوچکی می گذشت.

خانه ای دید که داشت می سوخت و مردی را دید که وسط شعله ها در اتاق نشیمن نشسته بود .

مسافر فریاد زد: هی خانه ات آتش گرفته است!

مرد جواب داد: میدانم .

مسافر گفت: پس چرا بیرون نمی آیی؟

مرد گفت: آخر بیرون باران می آید .

مادرم همیشه می گفت اگر زیر باران بروی سینه پهلو می کنی.

این داستان و داستان هایی از این قبیل را بارها شنیده ایم. همه این ها حکایت از تصمیم درست در زمان و موقعیت درست دارند. با علم به اینکه برخی تصمیم گیری ها می توانند مسیر زندگی مان را عوض کنند بیش تر در موردش بدانیم.

تعریف تصمیم گیری چیست

احتمالا همه ما در ذهنمان می دانیم که تصمیم گیری چیست، اما نمی دانیم تعریف دقیق تصمیم گیری چیست.

به زبان ساده تصمیم گیری یعنی انتخاب از بین گزینه های پیش رو.

آیا تصمیم گیری یک مهارت است؟

می دانیم که مهارت آموختنی است و یادگیری آن نیاز به تکرار و تمرین دارد. برای تفکیک بین دانشی و مهارتی بودن یک مفهوم، این سوال کلیدی را از خودتان بپرسید؛

آیا با آگاهی از آن و خواندن چند مقاله و کتاب مرتبط، می‌توانم تحلیل یا رفتاری انجام دهم که قبلا از انجامش ناتوان بوده‌ام؟

آیا با مطالعه در مورد تصمیم گیری و بالا بردن اطلاعاتم در این زمینه یک تصمیم گیرنده قهار خواهم شد؟

به دیالوگ زیر دقت کنید؛

متقاضی کار در بخش بازاریابی: من در زمینه بازاریابی دانش خیلی خوبی دارم. مفاهیم، مبانی و اصطلاحات را آموخته ام.

کارفرما: بسیار عالی! در این حوزه چه کارهایی انجام داده اید و چه تجربیاتی دارید؟

متقاضی: تدریس کرده ام.

مطالعه و تدریس از جنس دانستن است و آیا به نظر شما کسی که اطلاعات خوبی در زمینه بازاریابی دارد می تواند نقش اجرایی در بخش بازاریابی یک کمپانی را داشته باشد و تصمیمات درست اتخاذ کند؟

نتیجه اینکه برای تصمیم درست و حرفه ای عمل کردن علاوه بر اطلاعات تخصصی نیاز به مهارت عمومی تصمیم گیری هم وجود دارد.

پیامد تصمیمات اشتباه

در حالی که تصمیمات خوب به فرصت ها و دسترسی به منابع جدید منجر می شود، تصمیم های بد اغلب مشکلات جدی در پی دارند.

«ای کاش زودتر فهمیده بودم» جمله آشنایی که بعد از تصمیم گیری شتاب زده یا بعد از تجربه ای تلخ بر زبان آورده ایم. اگر می دانستیم کدام عامل منجر به تصمیم گیری های بد می شوند، بهتر می توانستیم تصمیمات دقیق بگیریم.

حال که متوجه شدیم جنس تصمیم گیری مهارت است، ببینیم چطور می توانیم این مهارت را در خود تقویت کنیم.

برای پر کردن شکاف مهارتی، چگونه به جایگاهی که می خواهیم باشیم پل بزنیم؟

بر روی شکاف مهارت تصمیم گیری پل بزن

مهارت با تکرار بهتر می‌شود. البته تکرار در صورتی مفید است که یادگیری و توجه به بازخورد (درونی یا بیرونی) در آن وجود داشته باشد.

قبل از هر چیز ببینید انتظار شما از یادگیری مهارت تصمیم گیری چیست؟

آیا قرار است اشتباه نکنید؟ یا اینکه از نتیجه آن رضایت داشته باشید؟

تصمیم گیری یک فرایند است و تصمیم درست، انتخاب مسیر درست و راه حل درست است.

آیا همیشه گزینه ها شناخته شده و مطلوب هستند؟ خیر، گاهی مجبوریم گزینه ای که آسیب کم تری دارد انتخاب کنیم، به اصطلاح “انتخاب بین بد و بدتر”.

چند مسیر مهارتی را مرور کنیم؛

• شناخت مساله

اولین قدم برای تصمیم گیری درست، شناخت دقیق مساله و تبیین آن است.

بزرگ ترین اشتباه در تصمیم گیری عدم درک مساله است. مانند جراحی که با بهترین روش ها پای سالم بیمار را جراحی کرد!

• قلق خودتان را پیدا کنید

تصمیم گیری نیاز به زمان و انرژی ذهنی دارد. پس مهارت آن را از همین نقطه تمرین کنید و بهترین زمان از لحاظ کارایی خودتان را به تصمیم گیری اختصاص دهید.

• بنویسید

عمل ساده نوشتن باعث می شود تا کاملا بر آنچه تصمیم دارید، تسلط داشته باشید.

در جدول T شکل جوانب مثبت و منفی تصمیم خود را لیست کنید و هر آنچه دور از ذهن هم می رسد، بنویسید.

• کسب اطلاعات بیش تر

اگر احساس می کنید آگاهی کافی و اطلاعات تخصصی مرتبط با موضوع را ندارید شکاف دانشی را با تحقیقات آنلاین، مشورت با افراد یا مطالعه و پژوهش پر کنید.

• بررسی اهداف با تکنیک “خب بعدش چی؟”

اهداف کوتاه مدت و بلند مدت خود را به یاد آورید. یادتان باشد در هر مرحل سوال “خب بعدش چی؟” را از خودتان بپرسید و پله بعدی را برای خود ترسیم کنید که برای تصمیمات بعدی خود دلایل محکمی داشته باشید.

یادتان باشد تصمیم درست قرار نیست به اتفاقی خوشایند منتهی شود، همین که گزینه ای با کم ترین خسارت انتخاب کنید عالی است.

فرایند تصمیم گیری درست قرار نیست همیشه و در هر لحظه برای ما نتیجه مطلوب به همراه بیاورد، هدف این است که با رعایت اصول تصمیم گیری درست در طول زمان و ارتقا مهارت در خود میزان خطا و اشتباه را کاهش دهیم.

منابعی برای مطالعه بیش تر

• مقاله چگونه تصمیم بگیریم در سایت بیش تر از یک
• مهارت تصمیم گیری در سایت متمم
• کتاب تصمیم گیری چیپ هیث و دن هیث
• پارادوکس انتخاب بری شوارتز